Protokół z posiedzenia Komitetu Nauk o Finansach Polskiej Akademii Nauk

z dnia 29 stycznia 2018 roku

I. Posiedzenie Komitetu Nauk o Finansach Polskiej Akademii Nauk odbyło się w dniu 29 stycznia 2018 roku w Warszawie.

II. W posiedzeniu uczestniczyło 17 członków Komitetu. Swoją nieobecność przed posiedzeniem usprawiedliwili:

­          dr hab. prof. UW Teresa Czerwińska,

­          prof. dr hab. Teresa Famulska,

­          prof. dr hab. Alfred Janc,

­          prof. dr hab. Teresa Lubińska,

­          prof. dr hab. Wiesława Przybylska-Kapuścińska,

­          prof. dr hab. Irena Pyka.

III. Proponowany porządek posiedzenia był następujący:

  1. Przyjęcie porządku,
  2. Prezentacja dr Marka Lusztyna - Wiceprezesa Banku Pekao SA na temat nowego podejścia do wymogów kapitałowych na ryzyko operacyjne w bankach,
  3. Prezentacja dr hab. Emila Ślązaka, prof. SGH - Kierownika Zakładu Bankowości Detalicznej i Korporacyjnej w Instytucie Bankowości SGH pt.: "Kryptowaluty i Blockchain jako przesłanki 'kreatywnej destrukcji' w finansach",
  4. Prezentacja zmian w zakresie wydawania i finansowania Czasopisma "Finanse",
  5. Sprawy różne.

Ad. 1.

Posiedzenie Komitetu Nauk o Finansach Polskiej Akademii Nauk otworzyła jego Przewodnicząca prof. dr hab. Małgorzata Zaleska. Członkowie Komitetu przyjęli proponowany porządek obrad.

Ad. 2.

Przewodnicząca Komitetu prof. dr hab. Małgorzata Zaleska udzieliła głosu, zaproszonemu na posiedzenie Komitetu, dr Markowi Lusztynowi - Wiceprezesowi Banku Pekao SA, który wygłosił prezentację na temat nowego podejścia do wymogów kapitałowych na ryzyko operacyjne w bankach. W swojej prezentacji dr Marek Lusztyn przedstawił m.in. konstrukcję nowej metody wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka operacyjnego, przyjętej przez Komitet Bazylejski w grudniu 2017 r., wskazał jej wady i zalety oraz dokonał analizy konsekwencji jej wdrożenia w polskim i globalnym systemie bankowym. W dyskusji, w której wzięli udział prof. dr hab. Maria Sierpińska, prof. dr hab. Krzysztof Jajuga, prof. dr hab. Andrzej Gospodarowicz, prof. dr hab. Janina Harasim, prof. dr hab. Monika Marcinkowska, prof. dr hab. Jan Szambelańczyk oraz prof. dr hab. Stanisław Owsiak zwrócono uwagę na skutki nowych regulacji dla konkurencyjności europejskiego sektora bankowego, ich wpływu na finasowanie gospodarki realnej oraz zmiany, które spowodują one w systemach zarządzania ryzykiem w bankach.

Ad. 3.

Przewodnicząca Komitetu prof. dr hab. Małgorzata Zaleska udzieliła głosu, zaproszonemu na posiedzenie Komitetu, dr hab. prof. SGH Emilowi Ślązakowi - Kierownikowi Zakładu Bankowości Detalicznej i Korporacyjnej w Instytucie Bankowości SGH, który wygłosił prezentację na temat kryptowalut i Blockchain jako przesłanek „kreatywnej destrukcji” w finansach. W swojej prezentacji dr hab. prof. SGH Emil Ślązak odniósł się m.in. do innowacyjności technologii Blockchain, możliwości jej zastosowania w tworzeniu zdecentralizowanego rynku handlu aktywami finansowymi, a także ekosystemu Blockchain. W dyskusji, w której wzięli udział prof. dr hab. Krzysztof Jajuga, prof. dr hab. Janina Harasim, prof. dr hab. Maria Sierpińska, prof. dr hab. Andrzej Gospodarowicz oraz prof. dr hab. Małgorzata Zaleska podniesiona została m.in. kwestia ryzyka technologicznego, stanowiska instytucji sieci bezpieczeństwa finansowego oraz szumu informacyjnego i konieczności prowadzenia długoterminowej kampanii edukacyjnej społeczeństwa w zakresie szans i zagrożeń związanych z kryptowalutami i nowymi technologiami.

Ad 4.

Przewodnicząca Komitetu prof. dr hab. Małgorzata Zaleska wspólnie z prof. dr hab. Marianem Żukowskim poinformowali zebranych o kolejnych spotkaniach i wymianie korespondencji z władzami Polskiej Akademii Nauk dotyczącymi przyszłości czasopisma „Finanse”, w tym zasad jego finasowania, jakie miały miejsce od ostatniego posiedzenia Komitetu. W dniu 16 X 2017 r. Komitet otrzymał decyzję władz Akademii o zaprzestaniu wydawania czasopisma „Finanse”. W złożonym w dniu 24 XI 2017 r. odwołaniu Komitet zobowiązał się m.in. do pozyskiwania źródeł finansowania na wydawanie czasopisma oraz wprowadzenie czasopisma na najwyższy światowy poziom, pod logo Polskiej Akademii Nauk, w ciągu kilku lat. Podtrzymana została także wcześniejsza deklaracja wydawania czasopisma w całości w języku angielskim. Determinację w dążeniu do kontynuowania wydawania czasopisma „Finanse” poparli nie tylko członkowie Komitetu Nauk o Finansach (jednogłośna decyzja), ale także wiele osób, uznanych autorytetów w świecie nauki i praktyki. Wniosek Komitetu poparła Konferencja Rektorów Uczelni Ekonomicznych (KRUE) w składzie:

-     prof. UEK dr hab. inż. Andrzej Chochół - Przewodniczący KRUE - Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,

-     prof. dr hab. Andrzej Kaleta - Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu,

-     prof. SGH dr hab. Marek Rocki - Rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie,

-     prof. UE dr hab. Robert Tomanek - Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach,

-     prof. dr hab. Maciej Żukowski - Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Pod wnioskiem o kontynuowanie wydawania czasopisma „Finanse” podpisali się także m.in.: Prezydent Akademii Leona Koźmińskiego, Rektorzy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Gdańskiego oraz UMK w Toruniu, Dziekani Wydziałów, Dyrektorzy Instytutów i Kierownicy Katedr, Członkowie Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów (w tym Przewodniczący Sekcji II - Nauk Ekonomicznych), Przewodniczący Komitetu Nauk Ekonomicznych PAN, Przewodniczący Komitetu Statystyki i Ekonometrii PAN, Prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Członkowie Rady Polityki Pieniężnej, Prezes Związku Banków Polskich, Prezes CFA Society Poland.

W dniu 14 XII 2017 r. Komisja ds. Działalności Upowszechniania Nauki działająca przy Polskiej Akademii Nauk podtrzymała swoją decyzję o zaprzestaniu finansowania czasopisma, zezwalając jednocześnie na dalsze wydawanie czasopisma „Finanse” pod auspicjami PAN i z użyciem logotypu Akademii.

Dodatkowo zaproszony na posiedzenie Komitetu dr Piotr Bolibok - sekretarz redakcji czasopisma „Finanse” - przedstawił zebranym informacje o dotychczasowym rozwoju czasopisma oraz scharakteryzował wyzwania na przyszłość. W szczególności dr Piotr Bolibok omówił działania, jakie powinny zostać podjęte aby wprowadzić czasopismo do bazy Scopus. W dyskusji, w której wzięli udział prof. dr hab. Andrzej Gospodarowicz, prof. dr hab. Małgorzata Zaleska, prof. dr hab. Krzysztof Jajuga, prof. dr hab. Krzysztof Jackowicz, prof. dr hab. Janina Harasim, prof. dr hab. Maria Sierpińska, prof. dr hab. Leszek Patrzałek oraz prof. dr hab. Marian Żukowski podkreślono potrzebę zapewnienia stałego źródła finansowania czasopisma oraz sprawnego zaplecza organizacyjnego, a także wzrostu międzynarodowej rozpoznawalności czasopisma. Ustalono, iż zrealizowane zostaną działania, zaproponowane przez prof. dr hab. Marian Żukowski, zmierzające do wprowadzenia czasopisma do bazy Scopus. Deklaracje co do udziału poszczególnych członków Komitetu w realizacji konkretnych zadań będą przyjmowane przez prof. dr hab. Marian Żukowskiego do dnia 2 lutego br., który następnie określi harmonogram dalszych prac.

Ad. 5.

W sprawach różnych poruszono następujące kwestie:

­          Inicjatywy zgłoszonej przez dr hab. prof. SGGW Jarosława Gołębiewskiego - Dziekana Wydziału Nauk Ekonomicznych SGGW oraz dr hab. prof. SGGW Mirosława Wasilewskiego - Kierownika Katedry Finansów SGGW, aby Katedra Finansów Wydziału Nauk Ekonomicznych SGGW była organizatorem dorocznej Konferencji Katedr Finansów w 2019 roku. Wniosek został poparty jednomyślnie.

­          Wspólnej z 5 innymi komitetami Polskiej Akademii Nauk (Nauk Demograficznych, Nauk Ekonomicznych, Nauk o Pracy i Polityce Społecznej, Nauk Organizacji i Zarządzania, Statystyki i Ekonometrii) oraz z Polskim Towarzystwem Ekonomicznym, konferencji pt. „Ewolucja nauk ekonomicznych - Jedność a różnorodność, relacje do innych nauk, problemy klasyfikacyjne”, która planowana jest w marcu br. Ustalono, iż w publikacji pokonferencyjnej, z ramienia Komitetu, wezmą udział prof. dr hab. Stanisław Flejterski oraz prof. dr hab. Krzysztof Jajuga.

­          Źródeł finansowania Nagrody Prezesa PAN za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie finansów w 2018 r. Postanowiono o kontunuowaniu dyskusji na kolejnym posiedzeniu w obecności prof. dr hab. Jerzego Węcławskiego - Przewodniczącego Jury oraz prof. dr hab. Jana Szambelańczyka, który jest odpowiedzialny za pozyskanie sponsorów konkursu w bieżącym roku.

­          Sprawozdań przygotowywanych na rzecz Akademii. Przewodnicząca Komitetu prof. dr hab. Małgorzaty Zaleskiej poinformowała zebranych o złożonych sprawozdaniach za 2017 rok oraz za lata 2015-2017, a także o przekazanej Akademii informacji o planach Komitetu na rok 2018.

­          Przyszłości dyscypliny finanse. Prof. dr hab. Krzysztof Jajuga poinformował zebranych, iż 15 lutego br. zostanie opublikowana nowa lista dyscyplin naukowych.

­          Konferencji Katedr Finansów 2018 „Współczesne finanse”, która odbędzie się w dniach 17-19 czerwca 2018 r. w Toruniu. Prof. dr hab. Leszek Dziawgo zaprosił zebranych na Konferencję oraz poinformował o sesji plenarnej Komitetu, która będzie miała miejsce podczas Konferencji.

Na zakończenie Pani Przewodnicząca prof. dr hab. Małgorzata Zaleska podziękowała za przybycie członkom KNoF i udział w posiedzeniu oraz zamknęła posiedzenie.

Na tym zakończono obrady.